Aby coś zyskać, najpierw trzeba zainwestować. Nie inaczej jest w przypadku chęci pozyskania paneli słonecznych jako źródła domowej energii.
Choć koszt niezbędnej technologii obniżył się znacznie w ostatnich latach – ze średnio 8.50 dolarów amerykańskich przeliczanych na jeden Watt energii w 2009 roku, do dzisiejszej kwoty poniżej 3 dolarów za Watt – to i tak dla wielu Polaków komfort korzystania z OZE nadal wiąże się z koniecznością odłożenia przynajmniej kilkumiesięcznych oszczędności.
Szczęśliwie, w naszym wysiłku nie jesteśmy osamotnieni. Popularyzacja działalności prosumenckiej jest bowiem bardzo na rękę państwu, które zmaga się dziś z problemem smogu, rosnących cen paliw i prądu, z presją międzynarodowych instytucji aby wzmóc walkę z ociepleniem klimatu oraz z szeregiem zobowiązań poczynionych przed Komisją Europejską co do postępów odchodzenia od węgla.
W rozpoczętym niedawno 2020 roku, mamy do dyspozycji kilka różnych programów, które część naszych wydatków pozwolą sfinansować ze środków publicznych i kapitału spółek rynkowych. Rozważając zakup instalacji fotowoltaicznej, warto więc zainteresować się możliwościami otrzymania wymiernej, a często bardzo hojnej pomocy – czy to w formie dopłaty, czy korzystnej pożyczki.
Dofinansowanie z programu „Mój Prąd”
O rządowym programie „Mój prąd” pisaliśmy szerzej w artykule z lipca 2019. W skrócie, to dofinansowanie, które pokrywa pewną część kosztu związanego z inwestycją w fotowoltaikę.
Okazując fakturę za zakończony projekt (dostawa i montaż), wystawioną w dniu 23 lipca 2019 lub po tej dacie, mamy prawo wnioskować o kwotę odpowiadającą 50% poniesionych wydatków, ale nie więcej niż 5 000 zł.
Tyle teoria, bo w praktyce, zakup i montaż paneli słonecznych na ogół opiewa na więcej niż 10 tys. zł, dlatego znakomita większość wniosków otrzyma maksymalny wymiar dotacji.
Warto nadmienić, że przyznana dotacja jest zwolniona z podatku PIT. W ramach I tury naboru, która trwała od 30 sierpnia do 20 grudnia 2019 roku, wydatkowano 132 mln zł, które rozdysponowano wśród 27 000 beneficjentów. Efektem jest nowych 152 MW zainstalowanej mocy w polskich gospodarstwach domowych – to 40 razy więcej, niż największa działająca w Polsce farma fotowoltaiczna.
Z aplikowaniem nie należy zwlekać, bo na obsługę programu zaplanowano ograniczony budżet w wysokości 1 mld zł, a rozpoczęta 13 stycznia 2020 roku II tura naboru podań prowadzona jest w sposób ciągły, aż do 18 grudnia 2020 roku, lub do wyczerpania dostępnej puli środków.
Od dnia 31.01.2020 obowiązuje nowy wzór formularza wniosku elektronicznego, zaś sam wniosek można dostarczyć osobiście do kancelarii w siedzibie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, przesłać go listownie lub przez Internet. W ostatnim przypadku, musimy poświadczyć swoje podanie za pomocą podpisu zaufanego, e-dowodu lub certyfikatu kwalifikowanego.
Przydatne linki:
Ulgi podatkowe – termomodernizacyjna i inwestycyjna
Od 15 lutego do końca kwietnia 2020 roku mamy czas, aby złożyć deklarację podatkową PIT za okres 2019 roku (w przypadku PIT-28 obowiązuje termin 2 marca 2020). Osoby, które w poprzednim roku kalendarzowym zostały użytkownikami paneli fotowoltaicznych, w swoim zeznaniu rocznym mogą teraz starać się o zwrot kosztów ich zakupu i montażu.
Stosowna rekompensata zostanie naliczona w formie ulgi podatkowej, ale na kwotę całkowitą nie większą niż 53 000 zł, niezależnie od ilości posiadanych nieruchomości poddanych przedsięwzięciem termomodernizacyjnym. Jeżeli pozostałe należności względem fiskusa są mniejsze niż kwota wydatków przeznaczona w 2019 na panele solarne, wówczas ulga rozkłada się w czasie aż do całkowitego uregulowania zobowiązań państwa w tym zakresie, ale nie dłużej niż 6 lat.
Osoby prowadzące działalność rolną, zobowiązane są do opłacania tzw. podatku rolnego. Inwestycja w odnawialne źródła energii, a więc np. panele słoneczne, uprawnia do odliczenia od podatku rolnego kwoty odpowiadającej 25% wydatków poniesionych na ten cel. Ulga obowiązuje aż do całkowitego spłacenia należności i przy braku możliwości wykorzystania w ramach jednego roku podatkowego, może przechodzić na kolejne lata.
W obu przypadkach, podstawą do naliczenia ulgi są wydatki poniesione przez podatnika i nie należy wliczać do nich otrzymanych równolegle dotacji (np. tej z programu „Mój prąd”). Więcej o ulgach – termomodernizacyjnej i inwestycyjnej, pisaliśmy w artykule z lipca 2019.
Przydatne linki:
Pożyczki bankowe na fotowoltaikę
Przeglądając oferty poszczególnych banków, możemy natknąć się na kilka produktów finansowych dedykowanych przyszłym prosumentom. W tym przypadku, elementem mającym zachęcić nas do wyboru takiego rozwiązania jest atrakcyjne oprocentowanie pożyczki – znacznie bardziej preferencyjne od standardowego.
Bank BNP Paribas
Bank BNP Paribas już od 2016 roku konsekwentnie realizuje politykę wspierania rozwoju odnawialnych źródeł energii. Nie angażuje się w inwestycje oparte na węglu, a swój pro-ekologiczny przekaz podkreśla organizując akcje zbiorowego sadzenia drzew tlenowych. Do dziś bank sfinansował też ponad 10 tys. przydomowych instalacji fotowoltaicznych. Produktem kierowanym do osób fizycznych jest tzw. Kredyt fotowoltaiczny. Szczegółowych informacji na jego temat nie znajdziemy jednak na stronie banku, ale w firmach partnerskich współpracujących z BNP Paribas, które to firmy zajmują się handlem i dystrybucją paneli słonecznych.
Z kolei kredyt inwestycyjny Zielona Energia od BNP Paribas to oferta dla podmiotów, które zajmują się wytwarzaniem energii pochodzącej z OZE w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Jako że w tym przypadku nie możemy mówić o aktywności prosumenckiej (produkcja energii wyłącznie na własny użytek), działalność taka wymaga posiadania koncesji (lub odpowiedniej promesy) wydawanej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Zasady kredytu ustalane są indywidualnie z każdym klientem, a spłatę należności możemy odłożyć nawet o 2 lata i rozłożyć na kolejnych 15 lat.
Bank PKO BP
Ekopożyczka od PKO BP pozwala otrzymać wsparcie do 50 000 zł. W ciągu 3 miesięcy od daty otrzymania pożyczki, należy dostarczyć do banku faktury, które udokumentują wydatki na fotowoltaikę w kwocie minimum 85% całkowitej sumy wypłaconych przez bank środków. Przy założeniu kwoty pożyczki równej 20 000 zł i najdłuższego z możliwych okresu spłaty, liczącego 120 miesięcy, Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wyniesie 5,34%, a całkowity koszt pożyczki – 5 704 zł, przy miesięcznej racie na poziomie 214 zł.
Bank Ochrony Środowiska
EKOkredyt na fotowoltaikę od Banku Ochrony Środowiska pozwala zaciągnąć pożyczkę na kwotę do maksymalnie 75 000 zł. Przy założeniu kwoty pożyczki równej 20 000 zł i okresu spłaty liczącego 120 miesięcy, Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wyniesie 4,89 %, a całkowity koszt pożyczki – 5 202,01 zł, przy miesięcznej racie na poziomie 210,02 zł. Są to warunki wynikające z regulaminu promocji „Energia ze Słońca”, której zakończenie zostało zaplanowane na 31 stycznia 2020. W chwili pisania artykułu, nie wiadomo jeszcze czy kolejne możliwe edycje tego produktu będą opierać się na takich samych wskaźnikach.
W powyższych przypadkach, wyraźnym warunkiem otrzymania pożyczki jest jej wyłączne przeznaczenie na cel inwestycji w fotowoltaikę. Pozostałe banki również proponują rozmaite rozwiązania kredytowe, z których można korzystać finansując zakup paneli słonecznych, jednak są to szerokie oferty bez celowanych preferencji dla prosumentów. Kredyt ratalny od Credit Agricole możemy z powodzeniem przeznaczyć na zakup kolektorów, ale i szafy czy lodówki. Pożyczka gotówkowa na cele ekologiczne od ING pozwoli sfinansować panele solarne, ale też energooszczędną pralkę czy kocioł centralnego ogrzewania.
Pożyczka z programu “Czyste Powietrze”
Program priorytetowy zaplanowany na lata 2018-2029 ma na celu modernizację domów jednorodzinnych, tak aby maksymalnie zredukować ich ciężar środowiskowy. Pośród wielu możliwych do sfinansowania przedsięwzięć znajdziemy tu m.in. opcję wyposażenia domu w instalację fotowoltaiczną.
Choć niektóre z działań objętych programem mają szansę na bezzwrotną dotację, wniosek o montaż modułów fotowoltaicznych wiąże się wyłącznie z możliwością udzielenia preferencyjnie oprocentowanej pożyczki w kwocie maksymalnej do 30 000 zł. Na cel pożyczek zwrotnych zadedykowano budżet w wysokości 39,7 mld zł.
Szczegóły dotyczące aplikowania możemy znaleźć na stronach Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, odpowiedniego dla lokalizacji naszej nieruchomości. Stamtąd zostaniemy przeniesieni do Portalu Beneficjenta, gdzie możemy skorzystać z elektronicznego formularza i wysłać nasz wniosek przez Internet.
Nabór prowadzony jest w trybie ciągłym, a czas na realizację przedsięwzięcia liczy 30 miesięcy od daty złożenia wniosku.
Przydatne linki:
- http://www.nfosigw.gov.pl/czyste-powietrze/o-programie-czyste-powietrze-/
Programy regionalne
Oprócz programów wsparcia fotowoltaiki opracowywanych na szczeblu centralnym, w poszczególnych regionach Polski funkcjonują lokalne inicjatywy ułatwiające podjęcie działalności prosumenckiej.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzki Fundusz w Poznaniu zainicjowały 27 stycznia 2020 projekt „Słoneczne Dachy”, w ramach którego uruchomiony zostanie program pożyczek o łącznym budżecie 100 mln zł. Nabór wniosków ruszy w ciągu najbliższych dwóch miesięcy i obejmie mieszkańców budynków wielorodzinnych oraz wielkopolskie spółdzielnie mieszkaniowe. Pomysłodawcy szacują koszty i zyski inwestycji posługując się przykładem 13 bloków, każdym złożonym z 16 pięter. Ich modernizacja pochłonęłaby 2,1 mln zł, co ma się zwrócić po 7 latach, a po 25 latach – wygenerować oszczędność na łącznym poziomie 8,3 mln zł. Dla potencjalnych pożyczkobiorców najistotniejsza jest jednak kwestia preferencyjnego umorzenia 10% zaciągniętej należności.
Rok 2020 jest ostatnim, kiedy można będzie się starać o granty z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego. Bezzwrotną dotację przewidziano dla autorów najlepszych projektów z różnych dziedzin, m.in. dotyczących produkcji i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych. Zainteresowani pozyskaniem środków powinni śledzić harmonogram naborów wniosków o dofinansowanie w trybie konkursowym, dostępny na stronie Dolnośląskiej Instytucji Pośredniczącej.
Przydatne linki:
Podsumowanie
Podejmując decyzję o inwestycji w fotowoltaikę, zaplanujmy z góry nasz budżet z uwzględnieniem wszelkich dostępnych programów wsparcia finansowego. Wbrew pozorom, takie inicjatywy nie są domeną państw biednych, ani dopiero rozwijających się.
Po tym, jak zniesiono system dopłat do paneli słonecznych w Wielkiej Brytanii w kwietniu 2019, częstotliwość zakładania nowych instalacji spadła tam w ciągu miesiąca o 94%. W dodatku, polski system pomocowy nie prezentuje się wcale skromnie w porównaniu z tymi dostępnymi na Zachodzie.
W 2020 roku będziemy obserwować dalsze, coraz bardziej gwałtowne wzrosty cen prądu oraz taniejące z roku na rok komponenty i usługi związane z branżą OZE. Warto więc zaopatrzyć się w panele fotowoltaiczne już teraz, gdy wciąż jeszcze działają rozmaite, pilotażowe programy zachęcające do wyboru energii ze słońca. Za kilka – kilkanaście lat, może już nie być on tak bardzo premiowany, bo stanie się wówczas koniecznością.